Şakrak kuşu, ötücü kuşlar ailesinden bir kuş türüne verilen genel bir isimdir. Serçe iriliğinde, güçlü gagalı ve siyah başlıklı olan bu kuşun dişisi al veya kırmızı gerdanlıdır. Tohumcul meyve bahçelerine büyük zarar verebilecek bir türdür.

Şakrak kuşu, Büyük Britanya'dan Japonya'ya kadar Avrasya'nın bütün ılıman alanlarına yayılmıştır. Hem gezici hem de yerleşik bir kuş türüdür. Çiftler oluşturarak yaşar ve tohumlarla beslenir. Kış için yuvasına tohum depolar ve ilkbaharda bu depoladığı yiyecekler tükenince meyve ağaçlarının tomurcuklarını yer. Yılda üç kez yavrular ve yavrularını küçük omurgasızlarla büyütür.

Şakrak kuşu, biraz daha iri ve yapılı bir ispinoz türüdür. Başlığı, yüzü, kanatları ve kuyruğu siyah, kuyruk sokumu ve kuyrukaltı beyazdır. Kanatlarında beyaz bir bant mevcuttur. Uçuşlarında beyaz kanat çizgileri ve kuyruk sokumu belirir. Kuyruğu hafif çatallı, bacakları kahverengidir. Erkeğin alt tarafı pembe-kırmızı, dişinin ise kahverengimsidir. Her iki cinsin de kalın siyah gagası vardır.

Genç şakrak kuşlarının siyah başlıkları eksiktir, kuyruk sokumları açık kahverengi ve üst tarafları kahverengimsidir. İlk sonbaharında dişiye benzer bir giysiye kavuşurlar. Renk itibariyle dişiye benzese de, eksik siyah başlıklarıyla ergen bireylerden kolayca ayırt edilirler.

Şakrakların boyları kuzeyden güneye geldikçe küçülür. Büyük boylu alt türlerinden Pyrrhula parlak renkli, Rosskowi en parlak renkli ve kalın gagalıdır. Europea ve Pileata daha küçük ve soluk renklidirler. Iberiae en küçük ve koyu kırmızıdır, bazılarının sırtında da kırmızılık olabilir.

Çoğunlukla çam ve ladin ormanlarında yaşarlar ancak kozalaklı ormanları da tercih ederler. Karışık ormanlarda, park ve bahçelerde de görülebilirler. Çoğu zaman orman altındaki çalılıklar arasında dolaşırlar. Ormanların açık bölgelerinde karatavuk ve ardıç sürüleriyle birlikte beslendikleri gözlemlenmiştir. Türkiye'de Trakya, Marmara, Karadeniz bölgelerinde ve Orta Anadolu'nun kuzeyinde yerli bir tür olarak bulunurlar.

Böcekler, yemişler ve tohumlar başlıca yiyecekleridir. Yeni sürgünlere olan düşkünlükleri bahçecileri ve bağcıları kendilerine düşman etmiştir. Şakrak kuşu farklı taneler ve üzümsü meyvelerle beslenir. Ağaç, ağaççık tohumları, sert çekirdekli etli meyveler, tomurcukları sever. Yiyecek diyetleri sürekli olarak meyveden tohuma değişerek devam eder. Bilhassa şakrak taze meyvelerin tohumlarını tüketir.

Yuvayı sık ağaçlıklar altındaki çalılara, yerden yüksek bir yere yaparlar. Dişi şakrak kuşu, küçük dallardan yaptığı yuvasının içini liken, tüy, kıl ve daha ince çöplerle doldurur. Yuva yapımı esnasında erkek dişiye yardım eder. Yumurtalar pürüzsüz, parlak ve açık mavi renkte olup, bir ucunda morumsu lekeler vardır. Yumurta sayısı beş olup, kuluçkaya nöbetleşe yatarlar. Kuluçka süresi 12-14 gündür. Yavrular her iki eş tarafından beslenir. Yavrular üç hafta içinde yuvayı terk ederler. Türkiye'dekiler yerlidir. Avrupa nüfusu kışın kıtanın güneyine doğru yayılır. Avrupa'da 15 ila 28 milyon birey yaşadığı tahmin edilmektedir.

Sessiz bir kuş türüdür. Genellikle ürkektir ve ortalıkta dolaşmaz, yerini pes ıslığı ile ele verir. Diğer ispinozların aksine hiçbir zaman sonbahar ve kışın sürüler oluşturmazlar. Üreme mevsiminde çift ya da aile grupları halinde bulunurlar. Pes, yumuşak ve tatlı, hafif pesleşen bir ıslığı vardır, diğer kuşlar arasında ayırt edilebilecek farklılıktadır. Şakıdığı için kafes kuşu olarak beslenebilen türler arasındadır.