Menü Forumlar Popüler İçerikler Arama
Doğan

Doğan

Doğan; Doğangiller (Falconidae) familyasının, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından olan bu yırtıcı kuş türlerinin ortak adı Doğan'dır. Bazı türlerine ise kerkenez adı da verilmektedir. Altmış kadar türü bulunmaktadır. Sırtında ve kanatlarında bulunan tüylerin rengi kül rengine, karnında bulunan tüyler beyaz renk, göğsüyle yanları kahverengi ve siyah çizgilerle doludur. Çene şeridinde bulunan siyah tondaki renk en belirgin özelliğidir.

Doğanlar da yetişkin erkek doğanın boy uzunluğu 42 ile 47 cm, erkek doğandan daha iri olan dişi doğanların boy uzunlukları ise 32 ile 47 cm arasındadır. Dişi doğanların belirginleşmiş biri de kanat uzunluğudur. Dişi doğanların açılmış kanat uzunlukları 90 cm'i bulmaktadır. Doğan türünde bulunan kuşlar, güçlü ve uzun kanatları sayesinde havayı yararcasına hızlı ve düz bir çizgi üzerindeymiş gibi uçarlar. Bu türde bulunan kuşların dünyanın en hızlı kuşları olduğunu ileri süren uzmanlar vardır. Uçarken çok yüksek bir hızla uçan bu kuşların özel kanat yapıları da bulunmaktadır. Havada uçan en hızlı konumunda olan doğanlar, avlarına kilitlenip hız almaya başladıklarında, ilk önce kanatlarını aşağı yukarı çırparak hızlarını arttırırlar ve sonra hedefe doğru alçalmaya başladıklarında kanat çırpışını bırakıp kanatlarını arkaya iterek göğü yararcasına aşağıya inerler. Saatte 320 km hıza ulaştıkları söylenen doğan türünün havadaki görüntüsü süpersonik jetlere benzetilmektedir.

Doğan türleri arasında kendilerine ait özellikler en fazla doğanda (Palca peregrinus) görülmektedir. Güçlü ve derli toplu olan vücudu, sivri ve uzun kanatları sayesinde başlıca avı olan kuşların arkasından havada çok yüksek bir hızla mermi gibi atılırlar. Ayakları çok iri ve kuvvetli olan bu doğanlar, doğanlarla avlanan insanlar tarafından diğer doğan türlerine göre daha fazla tercih edilir. Bu nedenle Orta Çağ insanları arasında ' Soylu Doğan ' olarak da anılırlardı. Doğan kuşlarının nüfusunun azalmasının en büyük etkenleri onları avlayan avcılar ve yumurtalarını toplayanlardır. Bu yapılan avlar ve toplanan yumurtalar sonucu doğan türü çok zarar görmüştür.

Türkiye'de her çeşidinin bulunmadığı ve fazla yaygınlığı olmadığı için bazı doğan türleri sadece bilimsel adlarıyla tanınmaktadır. Bunlardan birisi ' Falco rusticolus ' olan gerçek doğan türlerinin en irisi ve kuvvetlisi görünümündeki kuştur. Kuzey Kutbu boylamlarında bulunan bu kuşlar kışın bile güneye pek fazla inmezler. Çoğu kutup türlerinde olduğu gibi bu doğan türünün de tüy rengi beyaz renktir. Bazılarının tüy rengi beyaza dönük veya gri lekeli olarak görülür ama genellikle beyaz renk tüylere sahiptirler. Kuluçka döneminden sonra yumurtadan çıkan yavruları da kendilerine benzer ve beyaz renk tüylere sahip olurlar. Orta Çağ döneminde bu kuşlar avcılar tarafından çok rağbet görmüşlerdir. Hatta öle ki Marko Polo'nun yazdığı seyahatnamede de yer almışlardır. Seyahatnamesinde Kubilay Han'ın aralarında doğan ve kartal cinsi kuşlarının olduğu ve her bir kuşa eşlik eden bir de avcı olduğu, on bin avcı kuş beslediğini yazmıştır. Dört filin sırtının üzerine yerleştirilmiş olan çadırında kalan hakan, çok sevdiği doğanlarının, turnaları ve başka türdeki kuşları havada kovalamaları için emirler verirdi. Avlarını havada yakalayan bu doğanlar uzun ve şiddetli boğuşmalardan sonra avlarını yenilgiye uğratıp yere indirirlerdi. Hakan doğan türü kuşlarının bu mücadeleci avını saatlerce izlemekten hiç usanmaz aksine çok da mutlu olurdu diye Marko Polo'nun seyahatnamesinde bulunmaktadır.

Yaşam Şekli ve Yaşam Alanları


Doğanlar sürüler halinde yaşamak yerine kendi başlarına yaşamayı ve özgürlüğü seven kuşlardır. Doğan türündeki kuşlar Avrupa, Asya, Afrika, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avustralya, Tasmanya ve bazı Okyanusya adalarında yaşamaktadırlar. Suya yakın olan yerlerde sarp kayalıklarda yaşarlar. Bulunduğu bölgelerde rastgele görülemeyeceği gibi sürüler halinde de görülmezler. Gerçek doğan türlerinin yuvaları yoktur, kendilerine yuva yapmazlar yuva bulup seçerler. Bir kaya pervazının üzerine çıkıp bir girinti kazan erkek doğanlar burayı yuvaları bellerler. Dişi doğanları yuvaya çekip, yuvalarına yumurtlamaları için havada değişik akrobasi numaraları yaparlar ve dişi doğanları bu numaralarla ikna ederler. Büyük şehirlerde ve özellikle New York yakınlarında bazı kayalıklarda tek tük doğanlar yaşamaktadır. Yırtıcı kuş olarak bilinen doğanlar kışları besin bulamadıkları için şehre inip güvercin avlarlar. New York'un yüksek binalarının pervazlarına yuva yapmak isteyip, uğraşsalar da bu uğraşları boşa çıkmış ve olumsuzlukla sonuçlanmıştır.

Doğanların Üremeleri


Doğanlar, sarp kayalıkların kenarına ve terk edilmiş yuvalara yuva kurarlar. Ağaçlara, kayaların üzerine ve ören yerlerinde bulunan oyuklara kuluçkaya yatarlar. Kuluçkaya yatan dişi doğanlar, kabuğunda kızılımsı kahverengi benek ve lekeler bulunan 3 ile 5 yumurta bırakırlar. Kuluçka süresi 28 ile 35 gün arasında değişir. Dişi ve erkek doğanlar nisan ayında sırayla kuluçkaya yatarlar. Yumurtadan çıkan yavrular yuvayı hemen terk etmezler. 35 gün boyunca yuvada kalarak anne ve babası tarafından beslenir.

Doğanların Beslenmesi


Avcılık yeteneği üst düzey olan doğanlar avlanarak beslenirler. Keskin görme yeteneğine sahip olan bu kuş çok yüksek yerlerden gözleyebildikleri küçük sürüngen, kemiriciler ve kuşları avlayarak beslenirler. Avlarının boyutları, niteliği ve avlanma yöntemleri türlere göre farklılık gösterebilir. Bazı türler kendi boyutlarında bulunan ya da daha küçük kuşları gökte avlarken, bazıları da tavşan, fare, kertenkele, yılan ve böcek gibi hayvanlarla beslenirler. Bazı türleri, yerde gözüne kestirdiği avının üzerine atlamak için doğru zamanı gözetir ve kanatlarını hızla aşağı yukarı çırparak avının üzerinde havada daireler çizer.

Doğanların Türleri

Altmış kadar türe sahip bir kuş olan doğanlarda bazı türleri şöyle sıralayabiliriz:
  • Kızıl Boyunlu Doğan
  • Ada Doğanı
  • Kır Doğanı
  • Boz Doğan
  • İsli Doğan
  • Afrika Doğanı
  • Turuncu Göğüslü Doğan
  • Dickinson Doğanı
  • Taita Doğanı
  • Kurşuni Doğan
  • Laggar Doğanı
  • Küçük Doğan
  • Benekli Kerkenez
  • Küçük Kerkenez
  • Madagaskar Kerkenezi
  • Yeni Zelanda Doğanı
  • Kızıl Enseli Doğan
  • Bayağı Doğanı
  • Mauritius Kerkenezi
  • Yarasa Doğanı
  • Büyük Kerkenez
  • Akdoğan
  • Doğu Doğanı
  • Amerika Kerkenezi
  • Delice Doğan
  • Kara Doğan
  • Bayağı Kerkenez
  • Ala Doğan
  • Çizgili Kerkenez
  • Tilki Kerkenezi
  • Amur Doğanı
  • Seyşeller Kerkenezi
  • Boz Kerkenez
  • Kahverengi Doğan
  • Bıyıklı Doğan
  • Ulu Doğan
  • Cüce Doğan
  • Bozkor Doğanı
  • Avustralya Kerkenezi
Son Güncelleme : 20.01.2024 09:40:14
Doğan ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Facebook Twitter Pinterest whatsapp
Doğan Yorumları
şifre

5 Yorum Yapılmış "Doğan"
Doğan şahin farkı nedir
Albatros . 04.07.2022 03:02:27
2 YANITI GÖRÜNTÜLE
Doğan türlerine gökdoğan da yazılmalıydı ama yinede çok güzel olmuş
Kuş Bilimci Yasin . 29.05.2019 14:19:44
1 YANITI GÖRÜNTÜLE
dişileri çok aksi ve çok guclu hayvanlardır guvercının kurtulma ıhtımali yoktur
Guvercın Cı . 18.01.2021 17:22:29
CEVAP YAZ
Uzun uzun çooookkkk uuuuuzzzuuunnnnn
Eren . 09.04.2019 22:50:17
CEVAP YAZ
Çok güzel eline sağlık
Yusuf Dogan . 25.02.2019 20:07:05
CEVAP YAZ
Kumru
Kumru
Kumru, Columbidae (Güvercingiller) familyasından, genellikle güvercinlere göre daha küçük yapılı ve soluk renkli türlerin ortak adı. Güvercin ve kumru adları taksonomik ayrımlarla bağlantılı olarak, kullanılmamaktadır. Hayvan bilimi olan Güvercinler ...
Albatros Kuşu
Albatros Kuşu
Albatros kuşu, albatrosgiller familyasından olan ve diğer kuşlara nazaran çok daha geniş kanatlara sahip ve saatlerce deniz üzerinde uçabilen bir kuş türüdür. Albatros kuşu fiziksel olarak martıyı andırmaktadır. Ancak martıdan çok daha büyük, boynu d...
Kırlangıç
Kırlangıç
Kırlangıç, çok soğuk havalar dışında dünyanın her yerinde yaşamaları mümkün olan kuşlardandır. 10-23 cm civarlarında boyları olup, geniş ve sivri kanatlı, oldukça çatalkuyruklu ve ötücü kuşlardır. Göçmen kuş türlerinden bir kısmını da kırlangıçlar ol...
Anka Kuşu
Anka Kuşu
Anka kuşu, nesli uzun yıllar öncesinde tükenmiş ve ismi masalları süslemiş bir kuş çeşidi olarak bilinmektedir. Anka, yüzyıllardır farklı iklimlerde ve kültürlerde değişik adlarla anılmaktadır. Latince de phoenix adıyla anılan Anka kuşu eski Yunancad...
Muhabbet Kuşları
Muhabbet Kuşları
Muhabbet kuşları, papağanlarla aynı familya içerisinde yer alan ve son derece gösterişli kuşlardır. Papağanlar kadar büyük olmayan muhabbet kuşları hem boyutları hem de geniş renk ve desen seçenekleri ile sıklıkla evcil hayvan olarak tercih edilmekte...
Serçe
Serçe
Serçe, Kuşlar grubundan, öten kuşlar sınıfı ve serçelerin familyasında olan bir gagalı kuş türüdür. Altın serçe Afrika'da ekilen tarlaları harap eden iri bir türüdür. Çevrede yaşayan evcil serçeler, sırtı ve kanatları kahverengimsi, karın bölgesi ise...
Cennet Papağanı
Cennet Papağanı
Cennet papağanı, anavatanı Afrika kıtası olan, nemli ve sıcak iklimi seven ve tohumlarla beslenen papağan türüdür. Hint Okyanusunda bulunan adalarda çok sayıda bulunurlar. İnsanlara yakın olacak kadar sosyal olan, oyuncu papağanların çift olarak besl...
Peçeli Baykuş
Peçeli Baykuş
Peçeli Baykuş, Ülkemizde çokça bulunan açık renkli olan bir baykuş türüdür. Yüz bölgesi, göğüs ve karın dış yüzeyi beyaz renklidir. Yüzleri kalp görünümünü almıştır. Göz renkleri oldukça koyu renklidir. Üst kısmı sarıya ve beji andıran renkli kısmıdı...
Huma Kuşu
Huma Kuşu
Huma kuşu, kökeni Eski Türklere kadar dayanan, binlerce yıldır efsanelerde varlığını sürdüren bir kuştur. Huma kuşu ile ilgili farklı Türk boylarının farklı yorumları olsa da ortak inanış konduğu yere mutluluk ve huzur getirdiği yönündedir. Efsaneler...
Flamingo
Flamingo
Flamingo, Flamingolar grubunun, Flamingogiller ailesinden (Phoenicopterus) cinsini oluşturan 6 adet kuş türünün ortak adıdır. Tek cins ve onun alt, altı türünden oluşur. Bu türün diğer bir özelliği ise kendi içinde ve diğer türleri ile çaprazlama üre...
Kanarya Bakımı
Kanarya Bakımı
Kanarya bakımı, oldukça hassas bir çalışmayla sağlanabilir. Sağlıklı bir kanarya etrafında olanlara karşı duyarlı bir yaklaşım içindedir. Devamlı olarak hareket halinde, ötücü ve yeme karşı istekli olur. Karında olan tüyle üflendiğinde derisi sarımtı...
Saka Kuşu
Saka Kuşu
Saka kuşu ispinozgillere ait bir kuştur. Kafeslerde de sıklıkla beslenen bu kuş türü, özellikle ötüşüyle ilgi çekmektedir. Görünüm itibariyle serçeyi andıran saka kuşu, tüylerinin deseni ve renkleriyle de ayrıca ilgi görmektedir. Farklı formları da b...

 

Kumru
Albatros Kuşu
Kırlangıç
Anka Kuşu
Muhabbet Kuşları
Serçe
Cennet Papağanı
Peçeli Baykuş
Huma Kuşu
Flamingo
Kanarya Bakımı
Saka Kuşu
Martı
Kuzgun
Hint Bülbülü
Kartal
Sığırcık
Bülbül
Doğan
Toy Kuşu
Baykuş
Turna
Sultan Papağanı
Deve Kuşu
Leylek
Alacalı Karga
Atmaca
İbibik Kuşu
Sinek Kuşu
Golden Finch
Popüler İçerik
Martı
Martı
Martı herkesin bildiği deniz kuşları olarak anılır. Martıgiller familyasından olan, denizi olan tüm dünya topraklarında yaşayabilen özelliklere sahip ...
Kuzgun
Kuzgun
Kuzgun, diğer adlarıyla Bayağı Kuzgun, Karakarga ya da Kelağ, kargagiller familyasından Corvus cinsi, zekası, büyüklüğü ve simsiyah olması ile tanınan...
Hint Bülbülü
Hint Bülbülü
Hint Bülbülü olarak bilinen bu kuşlar ispinoz ailesine dahildirler ve asıl isimleri zebra ispinozdur. Küçük,narin yapıları ile çok hareketli kuşlardır...
Kartal
Kartal
Yırtıcı kuşların en büyüğü olan kartal, genelde dağlık ve ormanlık alanlarda yaşar. Etçil bir kuştur. Uzun ve kıvrık gagalı geniş kanatlı bir hayvan...
Sığırcık
Sığırcık
Sığırcık,  ötücü kuşlardan sayılan ve familyasına da adını veren sığırcıkgillere ait bir türdür. Sahip olduğu parlak tüyleri ve 20 santimetre civarı b...
Bülbül
Bülbül
Bülbül güzel ötüşüyle tanıdığımız, sinekkapangiller familyasından olan bir kuş türüdür. Hezar, seher kuşu ve andelip olarak ta bilinir. Akdeniz ülkele...
Toy Kuşu
Toy Kuşu
Toy kuşu, nesli hızla tükenen ve ürkek olan bir kuş türüdür. Yaşam alanları çok geniş bir coğrafyaya yayılsa da çoğu yerde nesli tükenmiştir. Diğer ül...
Popüler İçerik Son Forum Konuları Yardım Sayfaları  
Kumru
Albatros Kuşu
Kırlangıç
Anka Kuşu
Muhabbet Kuşları
Arı Kuşu
Gece Saksan
Limon İshal, Halsiz Ve Uyukluyor
Muhabbet Kuşum Kuruma Hastasımı
Dişi Kuşum Erkek Olmadan Yumurtladı Neyaplalıyım
Hakkımızda  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Son Forum Konuları
Arı Kuşu
Gece Saksan
Limon İshal, Halsiz Ve Uyukluyor
Muhabbet Kuşum Kuruma Hastasımı
Dişi Kuşum Erkek Olmadan Yumurtladı Neyaplalıyım
Yardım Sayfaları
Hakkımızda  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Şubat - 2024