Keklik, Sülüngiller familyasından olan genellikle orman ve ovalarda toplu halde yaşayan av kuşlarıdır. Bıldırcından daha büyük olan bu kuşlar, Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika'da yaşarlar. Çiftliklerde eti ve yumurtası için üreticiliği de yapılır. Protein yönünden zengin olan yumurtası sağlık açısından faydalıdır. En bilinen türleri kınalı keklik, kırmızı başlıklı keklik, çil keklik ve bambu kekliktir.
Keklik yapısal özellikleri nelerdir?
Gaga ve ayakları kırmızı olan, eti lezzetli bir kuştur. Ortalama ömrü 15-20 yıl kadardır. Göçmen olmayan kuşlar ömürlerini aynı yerde geçirirler. Ötüşleri oldukça beğenilen kuşlardır. Boyları 26-35 cm arasındadır. Sırt bölgeleri toprak rengindedir. Ovalarda yetişen kuşların göğsünde at nalı şeklinde kahve bir leke bulunur. Sırt bölgesi sarımsı kahve, yanaklar ve gerdan ise pas rengidir. Kanat rengi beyaz ve boyuna doğru kesik çizgilerden oluşur. Gövdesi ağır olduğundan bayır aşağıya hızla uçarak süzülürler. Beslenmeleri kurtçuklarla ve bitki taneleri ile olur. Ürkütülmedikleri durumda tavuklar gibi eşelenerek beslenirler. Tehlikeli hallerde kanatlarını sertçe çırparak hızlı bir şekilde uçarlar. Etleri lezzetli olduğundan avcıların sürek avlarında aradıkları bir kuştur. Usulsüz avlanma teknikleri kuşların ırkları için tehlike oluşturmaktadır. Avcıların dışında çakal, tilki ve yırtıcı kuşların avları arasında yer alır. Sürüler halinde yaşayan kuşları, aralarında en yaşlı olan yönetir.
Keklik üreme ve çiftleşme özellikleri nelerdir?
Üreme dönemleri Mart ayından Temmuz ayına kadardır.
Dişiler 12-15 arasında yumurtladıkları yumurtalar üzerine kuluçkaya yatarlar. Kuluçka süreleri 25 gündür. Dişiler yavrularla oldukça fazla ilgilenir. Yavrular ergenliklerinde de anne ve babasıyla kalırlar. Yumurtadan çıkan yavrular iki haftadan sonra uçmaya başlar. Tehlike oluştuğunda erkek dişiyi ve yavruları korumak için, ölümü pahasına karşı koyar.
Keklik türlerinden örnekler
Kınalı keklik (Alectoris chukar): Türkülere konu olan bu türler Anadolu'da yaygın olarak yaşamaktadır. Gagalarının ve ayaklarının renginden ötürü bu isimle anılırlar. Çalılara ya da kaya diplerine yaptıkları yuvalara sadece dişiler yatar. Bıraktıkları yumurta sayısı 10-12 kadardır. Şubat ya da Mart ayları çiftleşme dönemleridir. Yılda bir kez kuluçkaya yatarlar. Gaga üzerinden başlayan göze kadar inen ve boyun bölgesinde biten siyah halkaları vardır. Gözlerinin üzerinde beyaz renkli sürme bulunur. Yan taraflarında 9-10 adet siyah çizgi vardır. Yetişkinlerde erkeklerin kafaları biraz daha büyük olur.
Kızıl keklik (Alectoris rufa): Parlak kırmızı ayakları olması yüzünden bu isimle anılırlar. Gagaları da kırmızı olduğundan, kınalı kekliklerden boynunda bulunan kesik kesik çizgilerle ayrılırlar. Sırt bölgesi gri tonlardadır. Yan taraflarında 8-9 tane düzenli olmayan siyah çizgiler vardır. Göğüs bölümü kül rengindedir. Altı kızılımsı kiremit renginde olup, 32-36 cm boylarındadır. Çalılara 10-15 yumurta bırakır.
Kaya kekliği (Alectoris graeca): Kınalı kekliğe benzeyen yapısı, kül renkli gövdeyle ve kahverengi alt kısımla ayrılır. Gagadan başlayıp göz hizasından geçerek göğüs bölgesinde kapanan siyah halkası vardır. Halkanın içi beyaz renktedir. Bazılarında halka göğse kadar inmez. Gagasının etrafının siyah olması da kınalı keklikten ayrılmasına sebep olur. Gözlerinin üzerinde kınalı keklik gibi sürme bulunmaz. Yan taraflarındaki çizgiler düzensiz olup, 9-13 adettir. Ötüşü e kınalı keklikten daha değişik ve tizdir. Kayalıklarda, yamaçlarda ve derin vadilerde yaşarlar. Ülkemizde Ege, Trakya, Marmara ve Batı Akdeniz bölgesinde görülürler.
