İskete
İskete, ispinozgiller ailesinden olan kuş türünün ortak adıdır. Fiziksel olarak son derece gösterişli kuşlar olan isketeler türlerine farklı özellikler sergileyebilmektedirler. İsketeler birçok kişi tarafından kafes kuşu olarak da tercih edilmektedir. İsketeler ortalama 13 santimetre boyundadır. İskete Rumca'da kuş anlamına gelmektedir.
Latincede de saka anlamına gelen carduelis adıyla anılmaktadır.
İsketelerin Yaşam Alanı ve Beslenmesi
İsketeler genellikle iğne yapraklı ormanlarla birlikte karışık ormanların olduğu ladin ağaçlarının olduğu bölgelerde yaşarlar. Genel beslenme biçimleri tohum ve küçük haşerelerdir. Bu tohumları tüketmek için kızılağaç ve huş ağaçlarının dallarında dolaşarak bulabilirler. Ayrıca bitki üzerilerinde bulunan bitki bitleri ve yaprak pireleri ile de beslenirler. İsketeler yarı göçmen kuşlar olduklarından kısa mesafelerde göç ettikleri gözlemlenmiştir. İsketelerin genel yaşam alanı Asya'nın büyük bir bölümüdür. Ancak Avrupa'da bazı türleri görülmektedir. Türkiye'de de yalnızca Karadeniz Bölgesinde görülen ve bu bölgede çoğalan iskete kuşlarının Avrupa'da bulunan türlerinin Afrika'nın güney bölgelerine göç ettikleri gözlemlenmiştir.
Bilinen İskete Türleri ve Özellikleri Nelerdir?- Karabaşlı İskete: Yarı göçmen isketeler arasında yer almaktadır. Ötücü bir türdür. Ülkemizde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından da koruma altına alınmış bir türdür.
Bu anlamda avlanması, canlı ve veya ölü bir şekilde bulundurulup, ticari olarak nakledilmesi kesinlikle yasaktır. Ortalama boyları 12 santimetre olan karabaşlı isketelerin kafaları ufak ve kuyrukları çatal şeklindedir. Bu iskete türü diğer türler gibi iğne yapraklı ormanlar ve karma ormanlarda yaşamlarını sürdürürler. Sivrisinek, tohum, bitki bitleri ve pireleri, ağustos böcekleri, arılar ve diğer böcek türleri ile beslenirler. Bazı zamanlarda atmaca gibi yırtıcı kuşlara da av olmaktan kurtulamazlar. Yarı göçmen olduklarından Kışları Orta Avrupa'da ve Güney Avrupa'da yaşarlar. Ancak genel yaşam alanları arasında Asya ve Türkiye'de vardır. Türkiye'de de Karadeniz Bölgesinde yerleşik olarak yaşamlarını sürdürürler.
- Çam İsketesi: Kuzey Amerika bölgesinde yaşamını sürdüren bu iskete türü genellikle sürü halinde dolaşan kuşlardır. Kış aylarında Kuzey Amerika'nın güney bölgelerine göç ederler. Ortalama boyları 14 santimetre olan bu iskete türünün rengi diğer isketelere göre daha sadedir.
- Kara Kasketli İskete: bu iskete türü adını kafasının üzerindeki kasket şeklindeki siyahlıktan almıştır. Kanat ve kuyruk tüyleri siyah olan kasketli isketenin vücudunun geri kalan kısmı zeytin yeşili renktedir. Kasketli isketenin genel yaşam alanı yüksek bölgelerdeki çamlık alanlardır. Guetamal ve Meksika bölgelerinde sıklıkla görünürler.
- Siyah Başlı İskete: bu iskete türünün kafasında, göğüslerinde, kanatlarında, kuyruklarında ve göğüslerinde koyu siyahlıklar bulunur. Kanatlarının ortası sarı renkli ve sırtı zeytin yeşili renktedir. Ortalama boyları 12 santimetredir. Çam ve meşe ormanlarının olduğu bölgelerde sıklıkla görünürler. Meksika, Honduras, El Salvador, Guetamala, Belize veKuzey Nikaragua genel yaşam alanlarıdır.
- Sarı Yüzlü İskete Brezilya ve Venezuela bölgesinde yaşamını sürdüren bu iskete türü tropik kuşlar arasında da sayılmaktadır. Ortalama 10 santimetre büyüklüktedirler. Yüzündeki ve karnının alt kısmındaki parlak sarı rengindeki tüyleriyle dikkat çekmektedir. Erkeklerinde siyah bir başlık da bulunmaktadır. Süs kuşu olarak da sıklıkla tercih edildiğinden bazı türler arasında çapraz çiftleştirme de yapılmaktadır.
- Kalın Gagalı İskete: İsketelerin ötücü türleri arasında yer alan bu türün kafası, kanatları ve kuyruk tüyleri siyah renktedir. Sırtında zeytin yeşili tüyler bulunmaktadır. Omuzları, kanatlarının bandı ve vücudunun altı parlak sarı renktedir. Dişisinin renkleri ise bunlara göre daha mattır. Ortalama boyları 14 santimetre civarındadır. Genellikle 3000 metrenin üzerinde yaşayan bu iskete türünün yaşam alanı, Batı Arjantin, Batı Bolivya, Peru ve Şili'dir.
- Kukutelalı İskete: bu iskete türünün anavatanı Güney Amerika'dır. Erkeğinin kafası boynuna kadar koyu siyah renktedir. Kanatlarının da bir kısmı siyah olan bu türün vücudunun geri kalan kısmı parlak sarı renktedir. Bu iskete türü diğer türlere nazaran daha çok çalılık alanları tercih etmektedir. Arjantin, Uruguay, Brezilya, Paraguay, Guyana, Venezuela, Bolivya, Şili, Peru, Ekvador ve Kolombiya'da dafarklı alt türleri görülmektedir.
- Sarı Karınlı İskete: 2000 metreden daha yüksekte olan yerlerde yaşayan bu iskete türü, ormanların kenarlarında bulunan çalılık ve az ağaçlıklı alanlarda yaşarlar. Kafa ve boyun kısmı kuyruğa kadar siyah olan bu türün, göğüs tüyleri de aynı şekilde siyahtır. Ancak kuyruk bölgesine yakın olan vücut bölgesinde küçük bir sarılık bulunmaktadır. Genel yaşam alanları arasında Kosta Rika, Panama, Venezuela, Kolombiya, Ekvador ve Bolivya yer almaktadır.
- Safran İsketesi: Ötücü isketeler arasında yer alan bu türün kafası, kanatları ve kuyruğu parlak siyah renktedir. Kanatlarının ucunda beyaz renkte benekler bulunmaktadır. Sırtında ise yeşile dönük sarı renkte tüyler bulunmaktadır. Ekvador ve Peru'nun ormanlık alanlarında sıklıkla görünürler.
- Zeytuni İskete: Safran isketesi ile hemen hemen aynı fiziksel özelliklere sahip olan bu iskete türünün boyu 11 santimetre kadardır. Genellikle 1200 metre ile 3000 metre arasındaki yüksekliklerdeki ormanlık alanlarda sıklıkla görünürler. Yaşam alanları Bolivya, Ekvador ve Peru'dur.
- Kırmızı İskete: Rengiyle diğer iskete türlerinden farklılık gösteren bu tür, kuş meraklıları tarafından da sıklıkla tercih edilmektedir. Bu türün tüm vücudu koyu kırmızı renktedir. Başında ve boğazında siyah renkler bulunmaktadır. Ortalama boyları 10 santimetre civarındadır. Kolombiya ve Venezuela'nın ormanlık alanları ile ormanların yakınlarında bulunan otlaklarda sıklıkla görünürler.
- Antiller İsketesi: Görüntüsüyle muhabbet kuşunu andıran bu iskete türü, parlak renkleriyle hoş bir görüntü ortaya koymaktadır. Baş kısmı koyu siyah renkte olan bu türün gagası limon sarısı renktedir. Vücudunun geri kalan kısmı ise zeytin yeşili ve siyah karışımı tüylerle kaplıdır. Ortalama boyları 12 santimetre civarıdır. Haiti ve Dominik Cumhuriyeti genel yaşam alanlarıdır. Bu bölgelerde bulunan yükseklerdeki iğne yapraklı ormanlarda yaşamlarını sürdürürler.
- Kara Çeneli İskete: Renkleriyle antillere benzeyen bu iskete türünün tüyleri antillere göre daha ayrık durumdadır. Başının üst tarafı kül rengine dönük siyah renktedir. Gagasının altında çenesinde de aynı şekilde siyah renktedir. Sırtı ve kanatları zeytin yeşili ve siyah karşımı renklerden oluşan tüylerle kaplıdır. Göğüs ve vücudunun geri kalan kısmı zeytin yeşili renktedir. Ortalama boyu 12 santimetredir. Yaşam alanları 1500 metre ve üzerindeki alanlardaki ormanlık arazilerdir. Şili ve Arjantin en çok görüldükleri yerlerdir.
- Siyah İskete: Adından da anlaşılacağı üzere vücudunun büyük bir bölümü kömür karası olan bu iskete türünün kuyruğunun alt kısmında limon sarısı tüyler bulunmaktadır. Aynı şekilde sırtında da küçük sarı tüyler bulunmaktadır. Boyları 13 santimetreye kadar ulaşabilen bu tür; 3000 metre ile 4500 metre arasında yükseklikte yaşamını sürdürmektedir. Peru, Bolivya, Arjantin ve Peru sıklıkla göründükleri yerlerdir.
- Sarı Sağrılı İskete: Kanatları, kuyruğu ve kafası siyah renkte olan bu türün sırtında siyahla karışık sarı renkte tüyler bulunmaktadır. Bu türün ortalama boyları 13 santimetreye kadar ulaşabilmektedir. Peru, Bolivya, Şili ve Aarjantin'in 2000 metre ve 4000 metre arasındaki açık ve çalılık alanlarında yaşamlarını sürdürürler.
- Alp İsketesi: Saka kuşuna benzetilen isketeler arasında yer alan bu tür Güney Avrupa ve sıklıkla İspanya'da yerleşik olarak görünmektedir. Bu bölgedeki Alp dağlarında yaşamlarını sürdüren Alp isketesi üreme dönemlerinde Kara Orman bölgesine göç etmektedirler. Ortalama boyları 12 santimetreye ulaşabilmektedir.
- Kara İskete: Kanarya türleri arasında da gösterilen bir iskete türüdür. Ötücü türler arasında yer alır ve bu özelliği nedeniyle kafes kuşu olarak da tercih edilmektedir. Vücudunun büyük kısmı siyah renktedir. Ancak başının üzerinde ibiğe benzer turuncu tüyler bulunmaktadır. Türkiye, İran ve Kafkasya genel yaşam alanları arasındadır. Boyları 12 santimetreye kadar ulaşabilmektedir. Yunanistan'ın Ege adalarında da bu türe rastlanabilmektedir.
- Küçük İskete: Avrupa ve Türkiye'de yaygın olarak görünen bu iskete türü, yaban kanaryası olarak da bilinirler. Boyları en fazla 11 santimetreye kadar ulaşabilmektedir. Vücudu altın sarısı ve kül rengi siyah tüylerle kaplıdır.
20.01.2024 12:21:26
İskete ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
0 Yorum Yapılmış "İskete"
Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
|
|
