Çaylak
Çaylak, atmacagiller familyasının gündüz yırtıcı kuşları takımından olan bir kuş türüdür. Uzun kanatlı, çengel gagalı, uzun çatal kuyruklu ve esmere dönük renkleri tipik özellikleridir. Boylarının uzunluğu yaklaşık olarak 60 cm olan çaylaklar yırtıcı kuş türlerindendir. Etobur olan bu yırtıcı kuşlar zaman zaman avlanırsalar da çoğunlukla leşlerle ve çöplerle beslenirler.
Yırtıcı kuşlar türünden olsalar da diğer yırtıcı kuşlara göre gaga ve pençeleri biraz daha zayıftır. Yaşam süreleri 70 ile 80 yıl arasında değişmektedir. Çaylakların çeşitleri Kızıl Çaylak, Kara Çaylak, Ak Çaylak, Mısır Çaylağı ve Florida'da yaşayan Bataklık Çaylağı olarak ayrılır. Bu türler en belirgin ve meşhur olan türleridir.
Durgun su kenarlarında ve açık arazilerin olduğu bölgelerde yaşamayı seven çaylaklar, özgürlüklerine çok düşkün olan kuşlardır. Çok iyi derece hızlı uçabilen çaylaklar uçmayı ve gökte süzülmeyi çok severler. Uçtukları sırada çok zarif görünüme bürünürler. Dünyada bu kuşların uçuşlarını izlemek için insanlar yaşadıkları yerlere giderler. Uçuşlarını izleyenleri adeta kendilerine hayran bırakırlar. Çok hızlı öten çaylakların sesleri tiz ve çatlak bir çığlık gibi çıkar. Suyu fazla tüketmeyip, gereksinim duymayan çaylaklar çok az bir su ile yaşayabilirler. Diğer kuş türlerinden farklı ve eşsiz özellikleriyle ayrılırlar. Çaylak Kuşları uyudukları sırada havada durabilirler. Değişik bir özellikleri de hem uyuyup hem de uçabilme özelliğine sahip olmalarıdır.
Çaylaklara takılan yağmacı lakabı Orta çağ zamanlarından kalmadır.
Orta Çağ'da, kasabaların sokaklarına sürüler halinde inen çaylaklar sokakta bulunan çöpleri yedikleri için insanlar tarafından korunmuşlardır. Sonralar da ise yiyeceklerin başında dövüşmeleri, ufak çocukların ellerinden yiyeceklerini kapmaları ve kümes hayvanlarına saldırmaları sonucu olarak yağmacı kuşlar olarak şöhret salmışlardır.
Yeni dünya çaylakları, eski dünya çaylaklarına nazaran daha az leş yerler. Yeni dünya çaylakları olarak adlandırılan günümüz çaylakları böcek, küçük kuş, fare, köstebek gibi kemirgenlerle beslenirler. Mississippi Çaylağı adındaki çaylak türü ise böcek, küçük yılan, kertenkele, balık ve kurbağalarla da beslenir. Eski dünya türü olarak bilinen Kara Çaylaklar sürüler halinde yaşarlar. Kara Çaylaklar (Milvus migrans), Afrika, Avustralya ve Asya'daki şehirlerin üstlerinde sürüler halinde uçarak leş ve çöp ararlar. Yavaş ve süzülerek uçmayı seven bu türün 60 cm boy uzunluğu ve 120 cm kanat uzunluğu vardır. Afrika Kıta'sında yaşayanları palmiye ağaçlarının üstlerinde bulunan yağlı meyveleri de yerler. Kızıl Çaylaklar (Milvus milvus), 65 ile 72 cm boy uzunluğuna ve 150 cm kanat uzunluğuna sahiptirler. Kafasında bulunan tüyler beyaz renkte olup gagası siyah renktedir. Kanatlarının altında beyaz lekeler bulunan bu kuşlar, uçarken gayet iyi ve havalı görünmelerini sağlar. Kuzeybatı Afrika, Avrupa ve Ön Asya'da ağaçlık yerleri yaşam alanları olarak seçerler.
Halk arasında onurlu bir kuş olarak anılan ve saygı duyulan bir kuş türüdür. Halk arasında inanılan bir inanışa göre de çaylaklar öleceklerini bilseler bile yavru olan kuşlara asla saldırmazlar, dokunmazlar ve onları korkutmazlar. Çaylakların bir özelliği de yuvalarını yüksek ağaçların üzerine yapmalarıdır. Kuluçka süreleri 21 ile 28 gün arasında değişmektedir. Kuluçka süresince 2 ile 4 yumurta yumurtlarlar. Bu süre zarfında yuvada bulunan dişi kuşları erkek kuşlar besler. Leş ve çöp toplayarak ya da kemiricileri avlayarak yuvaya getiren erkek kuşlar dişi kuşları bu şekilde beslerler. Leş, çöp gibi şeyleri ve kemiricileri yedikleri için faydalı kuşlar olarak bilinirler.
20.01.2024 10:15:44
Çaylak ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
